Een wel heel opmerkelijk bericht in The New England Journal of Medicine: in het ziekenhuis van Maryland, troffen artsen tanden in een hersentumor aan. De hersentumor bevond zich in het hoofdje van een vier maanden oude baby.
Omdat het hoofdje te snel groeide, werd een hersenscan gemaakt. Daarop was te zien dat de uitzonderlijke groei veroorzaakt werd door een tumor. Besloten werd de tumor operatief te verwijderen. Tijdens de operatie werden in de tumor drie tanden aangetroffen, vergelijkbaar met tanden die in een onderkaak voorkomen.
Dezelfde cellen?
Het komt wel vaker voor dat tanden in hersenen gevonden worden als overblijfsel van een tweelingembryo, maar ditmaal werden ze specifiek in een tumor aangetroffen. Deze vondst wakkerde de speculatie aan dat cellen van hersentumoren en tanden verwant aan elkaar zouden zijn. Wetenschappers vermoedden al langer dat sommige hersentumoren uit dezelfde cellen bestaan als waaruit tanden ontstaan. Dit vermoeden werd gebaseerd op de vondsten van calciumresten in dergelijke tumoren.
De artsen die de tanden in de tumor aantroffen, zijn van mening dat het vermoeden van celverwantschap met deze vondst bewezen is. Verder onderzoek zal moeten uitwijzen of de artsen gelijk hebben.
Röntgenstraling
Een geheel ander verband tussen tanden en hersentumoren betreft röntgenstraling die mogelijk een tumor veroorzaakt en dan met name röntgenstraling die vrij komt bij een orthopantomogram. Onlangs is gebleken dat deze röntgenstraling, indien toegepast bij kinderen voor het tiende levensjaar, grote risico´s met zich kan meebrengen. Er is maar liefst een vijf maal grotere kans dat deze kinderen op latere leeftijd een meningeoom te ontwikkelen. Deze (goedaardige) tumor kan vanuit de hersenvliezen het zenuwweefsel verdringen, waardoor functiestoornissen en epileptische aanvallen kunnen optreden.
Volwassenen
De Yale University School of Medicine onderzocht 1433 volwassen meningeoompatiënten (van 20 tot 79 jaar) en vergeleek ze met 1350 mensen in dezelfde leeftijdscategorie zonder hersentumor. Ontdekt werd dat een röntgenfoto van de hele kaak het risico op een hersentumor maar liefst verdrievoudigt.
Radiatie die optreedt bij het gebruik van bitewings bedraagt 5 miljoenste Sievert per jaar, in vergelijking met het risico dat mensen via de orthopantomogram lopen, beduidend minder. Tandartsen moeten hoe dan ook goed bedenken of het maken van een röntgenfoto werkelijk bijdraagt tot extra informatie over het gebit en vooral als het gebitten van jonge kinderen betreft, te heroverwegen of een röntgenopname daadwerkelijk noodzakelijk is.
In Kindertandheelkunde, deel 2, hoofdstuk 46: Richtlijn Mondzorg voor jeugdigen is een röntgenprotocol volgens Europese aanbevelingen opgenomen.
Auteur(s): Marijke Simons