cva, afkorting van cerebrovasculair accident, is een verzamelnaam voor plotseling optredende stoornissen van de hersenfunctie door onvoldoende bloedvoorziening. Men spreekt ook wel van beroerte of attaque.
Van het chronische-vermoeidheidssyndroom (cvs) is sprake bij moeheidsklachten die langer duren dan 6 maanden, leiden tot aanzienlijke beperkingen in het dagelijks functioneren, niet verbeteren door rusten en gepaard gaan met afname van concentratie- of inprentingsvermogen en meer dan een van de volgende klachten: keelpijn, opgezette lymfeklieren, spierpijn, gewrichtsklachten, hoofdpijn, slaapproblemen of misselijkheid, waarbij de klachten niet kunnen worden toegeschreven aan een thans diagnosticeerbare somatische of psychiatrische aandoening.
Het delirium heet in de volksmond ook wel ijlen. Het is een psychiatrische aandoening die vrijwel altijd wordt uitgelokt door een lichamelijke ziekte en die wordt gekenmerkt door een gestoord bewustzijn, stoornissen in de aandacht, concentratie, cognitie en gedrag.
Dementie is een spectrum van klinische verschijnselen, met als kenmerken: geheugen- en cognitiestoornissen en stoornissen in stemming en/of gedrag, die in het dagelijks leven interfereren.
Een dwarslaesie is een accidentele kwetsing of doorsnijding van het ruggenmerg. Indien niet traumatisch veroorzaakt, spreekt men van een dwarslaesiesyndroom: het complex van verschijnselen zoals die zich bij een traumatische dwarslaesie van het ruggenmerg voordoen.
Bij epilepsie is er sprake van abnormale elektrische activiteit in de hersenen, resulterend in aanvalsgewijs optredende stoornis van de hersenfunctie, die zich kan uiten in een daling van het bewustzijn, en ook in motorische, sensibele, vegetatieve en/of psychische verschijnselen.
Hoofdpijn is een veel voorkomende klacht waaraan verschillende oorzaken ten grondslag liggen. Het is zelden een levensbedreigende aandoening. Bij sommige patiënten gaat hoofdpijn echter wel gepaard met ernstige functionele en emotionele beperkingen.
De ziekte van Parkinson is een neurodegeneratieve aandoening van het zenuwstelsel. Bij mensen met de ziekte van Parkinson sterven bepaalde hersencellen van de basale kernen af (substantia nigra of zwarte kernen).
Multiple sclerose (ms) is een aandoening van de witte stof (myeline) van de hersenen, leidend tot tijdelijke en vaak ook blijvende neurologische uitvalsverschijnselen. De ziekte ontstaat op meerdere (multiple) plaatsen en leidt tot littekenvorming (sclerosering).
J.C. van Hemert-van der Poel, I. van der Pol-Jacobs
Een derde van ons volwassen leven besteden we aan slapen, gemiddeld 8 uur per nacht. De slaap kent verschillende slaapstadia, stadium I en II (ondiepe slaap), slaapstadium III en IV (diepe slaap) en droomslaap (Rapid Eye Movement-slaap, rem-slaap).
J.C. van Hemert-van der Poel, W. Arends, R. Van de Bossche
Het carpaletunnelsyndroom (cts) is een klachtenpatroon veroorzaakt door een langdurige beknelling van de middelste armzenuw (de nervus medianus) in de pols.
Whiplash betekent letterlijk zweepslag. Ook in het Nederlands is het de gangbare benaming voor de gevolgen van een ongeval waarbij de nek een traumatiserende buig- en strekbeweging maakt. Deze bewegingen kunnen het gevolg zijn van een aanrijding (van achteren of van opzij), maar ook van een duikongeval of een ander ongeval.
De ziekte van Guillain-Barré is een acute immuungemedieerde polyneuropathie, een ontstekingsachtige aandoening van de zenuwen in armen en benen, die meestal gepaard gaat met ernstige spierzwakte en mogelijk gevoelsstoornissen en autonome stoornissen.
De ziekte van Huntington is een erfelijke aandoening die bepaalde delen van de hersenen aantast. De eerste symptomen openbaren zich meestal tussen het 35e en 45e levensjaar, maar kunnen ook eerder of later in het leven optreden.