Valkuilen in de orthopedische diagnostiek

Voorwerk

Inleiding

Samenvatting

Iedere (para)medicus maakt het weleens mee: bevindingen bij het onderzoek van een patiënt suggereren sterk dat er sprake is van een bepaalde aandoening, maar na verloop van tijd blijkt er iets heel anders aan de hand te zijn. In sommige gevallen heeft dit grote consequenties voor de patiënt.

Koos van Nugteren

1. Zwelling en pijn van de hand na een ruptuur van de strekpees van de pink

Samenvatting

In een poging om twee vechtende honden uit elkaar te halen, bezeerde een 34-jarige eigenaar meerdere malen zijn hand. Hij voelde na afloop hevige pijn in de muis van zijn duim. De pijn zakte in de loop van de dag. De volgende ochtend was de pijn in de duimmuis vrijwel verdwenen.

Koos van Nugteren

1a. Addendum: Chronisch Regionaal Pijn Syndroom type 1

Samenvatting

Over de oorzaken, verschijningsvorm, behandeling en ziekteverloop van het ‘Chronisch Regionaal Pijn Syndroom type 1’, ofwel ‘CRPS-1’, bestaat nog zeer veel verwarring.

Koos van Nugteren

2. Een 59-jarige man met hevige intermitterende pijn in zijn bekken

Samenvatting

De vrouw van een 59-jarige man belde de huisarts midden in de nacht met de mededeling dat haar man het niet meer uithield van de pijn in zijn bekken. De arts was binnen een half uur ter plaatse en onderzocht de heupfuncties, controleerde de bloeddruk en luisterde naar het hart.

Dos Winkel

2a. Addendum: lymeborreliose of ziekte van Lyme

Samenvatting

De ziekte van Lyme werd in 1975 als nieuw ziektebeeld beschreven in de Verenigde Staten. In het gebied rondom het plaatsje Lyme in de staat Connecticut had zich een explosie van ‘juveniele artritis’ voorgedaan.

Pat Wyffels, Koos van Nugteren

3. Toenemende heuppijn, beginnende rugpijn en onvermogen rechtop te staan bij een 17-jarige sportieve jongen

Samenvatting

Tijdens een voetbalwedstrijd in het jaar 2000 maakte een negenjarige Iraanse sportieve jongen een sliding; hij kwam daarbij hard op zijn linkerheup terecht.

Koos van Nugteren, Bram de Lange

4. Liespijn en onvermogen het been te belasten, vijf dagen na een val op de rechterheup bij een 85-jarige vrouw

Samenvatting

Bij het betreden van de badkamer struikelde een 85-jarige vrouw en viel daarbij op haar rechterheup. Zij had hevige pijn in de lies en was niet in staat op te staan. Direct werd een huisarts ingeschakeld; deze twijfelde of er sprake kon zijn van een femurhalsfractuur. Patiënte had namelijk geen beenlengteverschil. Hij liet voor de zekerheid een röntgenfoto maken.

Koos van Nugteren

5. Pijn en een sterk mankend looppatroon bij een 85-jarige man met diverse vormen van pathologie, ontstaan nadat hij meerdere keren gevallen was

Samenvatting

Geleidelijk ontstonden bij een 78-jarige man tintelingen in beide benen en voeten. Omdat hij dit gevoel veertig jaar eerder ook eens had ervaren – hij had toen een lumbale hernia – vermoedde hij dat de tintelingen veroorzaakt werden door zijn zwakke rug.

Koos van Nugteren

6. Een rechtszijdige klapvoet bij een 74-jarige man die een jaar geleden was behandeld met fysiotherapie wegens rugpijn met uitstraling in het rechterbeen

Samenvatting

Toen op een ochtend een 74-jarige man opstond uit bed, merkte hij dat hij geen controle meer had over zijn rechtervoet. Als hij liep, klapte de voet luidruchtig op de grond. In de dagen daarna kreeg hij in lichte mate pijn diep in zijn rechterbil en soms voelde hij lichte tintelingen in zijn rechterbeen.

Koos van Nugteren

7. Hevige belastingafhankelijke pijn aan de plantaire zijde van de hiel tijdens hardlopen bij een 14-jarige jongen

Samenvatting

Ruim een half jaar geleden ontstond tijdens langeafstandslopen bij een talentvolle 14-jarige loper heel geleidelijk pijn onder de hiel. Na het lopen verdween de pijn binnen een uur. De pijn was langzaam progressief en patiënt besloot zijn huisarts te bezoeken.

Dos Winkel

7a. Addendum: botcysten

Samenvatting

Botcysten zijn geen echte tumoren maar zich uitbreidende laesies in botweefsel waarbij zich een holte (cyste) vormt. Er wordt onderscheid gemaakt tussen de aneurysmatische botcyste, de solitaire botcyste en de juxta-articulaire botcyste. De eerste twee vormen worden vooral gezien bij kinderen en jonge volwassenen.

Koos van Nugteren

8. Hevige nek-schouderpijn gevolgd door paresen bij een 49-jarige man, daags na een bokstraining

Samenvatting

Op een ochtend ontstond in enkele uren tijd hevige pijn bovenop de rechterschouder bij een 49-jarige man. Hij had de dag daarvoor voor het eerst aan een bokstraining meegedaan. Hij vermoedde dan ook dat het iets met overbelasting te maken had.

Koos van Nugteren

8a. Addendum: revalidatie bij neuralgische amyotrofie (NA)

Samenvatting

Neuralgische amyotrofie (NA) is een aandoening (spontane ontsteking) van het perifere zenuwstelsel, meestal van de plexus brachialis. NA wordt gekenmerkt door een aanval van zeer hevige pijn in de schouder en/of arm, die na uren tot dagen wordt gevolgd door een vlekkige parese^** met vaak opvallende atrofie van de betrokken spieren.

Allan Pieterse, Daphne Maas, Renske Janssen, Edith Cup, Nens van Alfen, Sander Geurts

9. Een 28-jarige niet-sporter met sinds jaren bestaande wisselende blokkeringsklachten van de rechterknie

Samenvatting

Sinds enkele jaren had een nu 28-jarige niet-sportieve man klachten van blokkering en pseudoblokkering van de rechterknie. Een oorzaak hiervoor kon hij niet aangeven. Er was zeker geen trauma in de voorgeschiedenis.

Marc Martens

10. Pijn in beide onderbenen, spontaan ontstaan in één dag, bij een 62-jarige vrouw

Samenvatting

Op een ochtend voelde een 62-jarige vrouw pijn in het rechteronderbeen. In de loop van de dag nam de pijn toe en ontstond tevens pijn aan de linkerzijde. De pijn was vooral lateraal gelokaliseerd.

Koos van Nugteren

11. Een 29-jarige man met een voortdurende neiging tot verzwikking van de rechtervoet na een enkeldistorsie

Samenvatting

Op een herfstachtige dag gleed een 29-jarige man uit over wat natte bladeren en kwam daarbij met zijn rechtervoet op de rand van een stoepje terecht, waar zijn voet op de klassieke manier naar mediaal omzwikte.

Koos van Nugteren

12. Sinds drie jaar bestaande, vooral nachtelijke pijn in de linkerpols, die zich uitbreidt naar de gehele linkerarm en linker thoraxhelft

Samenvatting

Een 36-jarige winkelier klaagde al drie jaar over geleidelijk progressief toenemende pijn aan de dorsaal-ulnaire zijde van zijn linkerpols. De pijn was niet duidelijk belastingsafhankelijk, was altijd aanwezig, maar ’s nachts het ergst.

Philip VanLeene, Dos Winkel

Nawerk