Top

Gepubliceerd in:

2010 | OriginalPaper | Hoofdstuk

7 Effecten van fysiotherapie en het gebruik van externe ritmische cues bij patiënten met de ziekte van Parkinson

Auteurs : Inge Lim, Cees de Goede, Ingrid Burgers-Bots, Erwin van Wegen

Gepubliceerd in: Jaarboek Fysiotherapie Kinesitherapie 2010

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

Samenvatting

De ziekte van Parkinson is een ernstige, progressieve neurologische aandoening, waarbij vooral automatisch gestuurde bewegingen verstoord zijn. Patiënten ondervinden daarom vaak problemen bij het lopen en daaraan gerelateerde activiteiten. Vrijwel alle patiënten worden behandeld met medicijnen. Bij het voortschrijden van de ziekte ontstaan er responsfluctuaties op de medicatie en kunnen er stoornissen in het bewegen ontstaan die niet verminderen bij een optimale dosering; bij het optreden van progressieve functiestoornissen en beperkingen in activiteiten is multidisciplinaire revalidatie geïndiceerd. In een dergelijk revalidatieprogramma speelt fysiotherapie een belangrijke rol. Fysiotherapie richt zich op vier domeinen: lopen, houding, transfers en balans. In het afgelopen decennium is veel bewijs gevonden voor de effectiviteit van fysiotherapie op deze domeinen. Meer specifiek is aangetoond dat externe signalen en ritmes (cues) als onderdeel van de fysiotherapeutische behandeling een positief effect kunnen hebben op het lopen en daaraan gerelateerde bewegingen. Het geven van ‘cueing-training’ gebeurt bij voorkeur in de thuissituatie, waarbij rekening gehouden wordt met de gebruikelijke woon- en leefomgeving en de impact van on- en off-periodes.

vorige hoofdstuk 6 Diagnostiek en behandeling van een perifere aangezichtsverlamming door de fysiotherapeut

volgende hoofdstuk 8 Overzicht van onderzoek en behandeling van arm- en handvaardigheden bij kinderen met een unilaterale cerebrale parese

CBO. Conceptrichtlijn Ziekte van Parkinson. http://www.cbo.nl/product/richtlijnen/folder20021023121843/rl_park_09.pdf/view

Daniel SE, Lees AJ. Parkinson’s Disease Society Brain Bank. London: overview and research. J Neurol Transm suppl 1993;39:165-72.

De Rijk MC, Tzourio C, Breteler MM, Dartigues JF, Amaducci L, Lopez-Pousa S, Manubens-Bertran JM, Alpérovitch A, Rocca WA. Prevalence of parkinsonism and Parkinson’s disease in Europe: the EUROPARKINSON Collaborative Study. European Community Concerted Action on the Epidemiology of Parkinson’s disease. Journal of Neurology, Neurosurgery & Psychiatry 1997;62(1):10-5.

Ellis T, Goede CJ de, Feldman RG, Wolters EC, Kwakkel G, Wagenaar RC. Efficacy of a physical therapy program in patients with Parkinson’s disease: a randomized controlled trial. Archives of Physical Medicine and Rehabilitation 2005;86(4):626-32.

Fahn S, Elton RL. Members of the UPDRS Development Committee. In: Gahn S, Marsden CD, Calne DB, Goldstein M, editors. Recent Developments in Parkinson’s Disease, pp 153-163. 2nd ed. New Jersey: Macmillan Health Care Information, 1987.

Gelb DJ, Oliver E, Gilman S. Diagnostic criteria for Parkinson disease. Archives of Neurology 1999;56(1):33-9.

Giladi N, Treves TA, Simon ES, Shabtai H, Orlov Y, Kandinov B, Paleacu D, Korczyn AD. Freezing of gait in patients with advanced Parkinson’s disease. Journal of Neural Transmission 2001;108(1):53-61.

Hirsch MA, Toole T, Maitland CG, Rider RA. The effects of balance training and high-intensity resistance training on persons with idiopathic Parkinson’s disease. Archives of Physical Medicine and Rehabilitation 2003;84(8):1109-17.

Hirtz D, Thurman DJ, Gwinn-Hardy K, Mohamed M, Chaudhuri AR, Zalutsky R. How common are the ‘common’ neurologic disorders? Neurology 2007;68(5):326-37.

Hoehn MM, Yahr MD. Parkinsonism: onset, progression and mortality. Neurology 1967;17(5):427-42.

Kamsma Y. Functional reorganisation of basic motor actions in Parkinson’s disease. Proefschrift. Rijksuniversiteit Groningen, Faculteit der Medische Wetenschappen, 2002.

Keus SHJ, Hendriks HJM, Bloem BR, Bredero-Cohen AB, Goede CJT de, Haaren M van, Jaspers M, Kamsma YPT, Westra J, Wolff BY de, Munneke M. Ziekte van Parkinson, Praktijkrichtlijn. Nederlands Tijdschrift voor Fysiotherapie 2004;114(3).

Kleiner-Fisman G, Herzog J, Fisman DN, Tamma F, Lyons KE, Pahwa R, Lang AE, Deuschl G. Subthalamic nucleus deep brain stimulation: summary and meta-analysis of outcomes. Mov Disord 2006;21(Suppl 14):S290-304.

Kwakkel G, Goede CJT de, Van Wegen EEH. Impact of physical therapy for Parkinson’s disease: A critical review of the literature. Parkinsonism and Related Disorders 2007;13:S478-87.

Lim I, Van Wegen E, Goede C de, Deutekom M, Nieuwboer A, Willems A, Jones D, Rochester L, Kwakkel G. Effects of external rhythmical cueing on gait in patients with Parkinson’s disease: a systematic review. Clinical Rehabilitation 2005;19(7):695-713. Von Meyer-Köningsberg. Die Beeinflüssung der Bewegungsstörungen bei der Encephalitis lethargica durch rhythmische Gefühle. Münchener Medizinische Wochenschrift. Organ für amtliche und praktische ärzte 1924.

Lim I, Van Wegen E, Rochester L, Nieuwboer A, Willems AM, Jones D, Baker K, Hetherington V, Kwakkel G. Does cueing training improve physical activity in patients with Parkinson’s disease. Submitted.

Martin JP. Locomotion and the Basal Ganglia. The Basal Ganglia and Posture, pp. 20-35. London: Pitman Publishing, 1967.

Nieuwboer A, Giladi N. The challenge of evaluating freezing of gait in patients with Parkinson’s disease. Br J Neurosurg 2008;22(Suppl 1):S16-8.

Nieuwboer A, De Weerdt W, Dom R, Truyen M, Janssens L, Kamsma Y. The effect of a home physiotherapy program for persons with Parkinson’s disease. J Rehabil Med 2001;33(6):266-72.

Nieuwboer A, Kwakkel G, Rochester L, Jones D, Van Wegen E, Willems AM, Chavret F, Hetherington V, Baker K, Lim I. Cueing training in the home improves gait-related mobility in Parkinson’s disease: the RESCUE trial. Journal of Neurology, Neurosurgery & Psychiatry 2007;78(2):134-40.

Plant R, Jones D, Ashburn A, Lövgren B, Kinnaer E, Handford F. Evaluation of physiotherapy in Parkinson’s disease − project update. In: The science and practise of multidisciplinary care in Parkinson’s disease and Parkinsonism. Londen: British Geriatric Society, 1999.

Rochester L, Nieuwboer A, Baker K, Hetherington V, Willems AM, Kwakkel G, Van Wegen E, Lim I, Jones D. Walking speed during single and dual tasks in Parkinson’s disease: Which characteristics are important? Movement Disorders 2008;23:2312-8.

Shulman LM, Gruber-Baldini AL, Anderson KE, Vaughan CG, Reich SG, Fishman PS, Weiner WJ. The evolution of disability in Parkinson disease. Mov Disord 2008 30;23(6):790-6.

Smeding HM, Speelman JD, Koning-Haanstra M, Schuurman PR, Nijssen P, Laar T van, Schmand B. Neuropsychological effects of bilateral STN stimulation in Parkinson disease: a controlled study. Neurology 2006;66(12):1830-6.

Thaut MH, McIntosh GC, Rice RR, Miller RA, Rathbun J, Brault JM. Rhythmic auditory stimulation in gait training for Parkinson’s disease patients. Movement Disorders 1996;11(2):193-200.

Twelves D, Perkins KS, Counsell C. Systematic review of incidence studies of Parkinson’s disease. Movement Disorders 2003;18(1):19-31.

Voon V, Hassan K, Zurowski M, de Souza M, Thomsen T, Fox S, Lang AE, Miyasaki J. Prevalence of repetitive and reward-seeking behaviors in Parkinson disease. Neurology 2006;67(7):1254-7.

Wegen van, Goede C de, Burgers. DVD met thuisoefeningen en bewegingsadviezen voor mensen met de ziekte van Parkinson. Parkinsonvereniging, VUmc en Forward Motion Media, 2007. www.parkinsonvereniging.nl

Titel: 7 Effecten van fysiotherapie en het gebruik van externe ritmische cues bij patiënten met de ziekte van Parkinson
Auteurs: Inge Lim
Cees de Goede
Ingrid Burgers-Bots
Erwin van Wegen
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Boek: Jaarboek Fysiotherapie Kinesitherapie 2010
Print ISBN: 978-90-313-6475-6

Elektronisch ISBN: 978-90-313-9327-5

Copyright: 2010
DOI: https://doi.org/10.1007/978-90-313-9327-5_7

Bohn Stafleu van Loghum

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

Samenvatting

Log in om toegang te krijgen