Skip to main content
Top
Gepubliceerd in: Bijblijven 4/2013

01-06-2013 | Artikelen

Kwetsbaarheid als nieuw kompas bij diagnostiek, behandeling en monitoring van de oudere met bloedarmoede in de huisartsenpraktijk

Auteurs: Prof. dr. M.G.M. Olde Rikkert, dr. M. Perry, drs. J. van Kempen, dr. H. Schers

Gepubliceerd in: Bijblijven | Uitgave 4/2013

Log in om toegang te krijgen
share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail

Samenvatting

Bloedarmoede is een goed voorbeeld van een van de vaak voorkomende en meestal complexe gezondheidsproblemen bij ouderen. In deze klinische les maken wij duidelijk dat de diagnostiek en behandeling van een oudere met bloedarmoede aanzienlijk kunnen verbeteren door gestructureerd de mate van kwetsbaarheid in te schatten, bijvoorbeeld volgens de methodiek ontwikkeld in de Nijmeegse transitieprojecten van het Nationaal Programma Ouderenzorg (NPO).
De diagnose ‘bloedarmoede’ dient daarbij niet bij andere grenswaarden gesteld te worden, maar verder technisch hulponderzoek moet afhankelijk worden gemaakt van de kwetsbaarheid zoals die kan worden vastgesteld door de huisarts. De individuele prognose die dit oplevert en de voorkeuren van de oudere zouden in de eerste lijn sturend moeten zijn in de mogelijkheden voor verder onderzoek en behandeling.
De landelijke richtlijn Bloedtransfusie is in grote lijnen ook toepasbaar op ouderen, zij het dat aanpassingen op hun plaats zijn voor de meest kwetsbare groep. Dit geldt zowel voor de indicatiestelling als de begeleidende maatregelen en monitoring van de behandeling, die vooral op het welzijn van de oudere dienen te worden gericht. Navigatie van de oudere door deze richtlijn kan het beste plaatsvinden door goed naar het dagelijks functioneren van de kwetsbare oudere te kijken.
De meerwaarde van het vaststellen van kwetsbaarheid in de eerste lijn wordt concreet gemaakt door de beschrijving van mw. Jansen, een 90-jarige thuiswonende dame met ernstige bloedarmoede.
Literatuur
1.
go back to reference Guralnik JM, Eisenstaedt RS, Ferrucci L, Klein HG, Woodman RC. Prevalence of anemia in persons 65 years and older in the United States: evidence for a high rate of unexplained anemia. Blood 2004;104:2263–8.PubMedCrossRef Guralnik JM, Eisenstaedt RS, Ferrucci L, Klein HG, Woodman RC. Prevalence of anemia in persons 65 years and older in the United States: evidence for a high rate of unexplained anemia. Blood 2004;104:2263–8.PubMedCrossRef
2.
go back to reference World Health Organization (WHO). Nutritional anaemias: report of a WHO scientific group. Genève: WHO, 1968. World Health Organization (WHO). Nutritional anaemias: report of a WHO scientific group. Genève: WHO, 1968.
3.
go back to reference Izaks GJ, Westendorp RGJ, Knook DL. The definition of anemia in older persons. JAMA 1999; 281:1714–7.PubMedCrossRef Izaks GJ, Westendorp RGJ, Knook DL. The definition of anemia in older persons. JAMA 1999; 281:1714–7.PubMedCrossRef
4.
go back to reference Chaves PH, Semba RD, Leng SX, Woodman RC, Ferrucci L, Guralnik JM, Fried LP. Impact of anemia and cardiovascular disease on frailty status of community-dwelling older women: the Women’s Health and Aging Studies I and II. J Gerontol A Biol Sci Med Sci 2005;60:729–35.PubMedCrossRef Chaves PH, Semba RD, Leng SX, Woodman RC, Ferrucci L, Guralnik JM, Fried LP. Impact of anemia and cardiovascular disease on frailty status of community-dwelling older women: the Women’s Health and Aging Studies I and II. J Gerontol A Biol Sci Med Sci 2005;60:729–35.PubMedCrossRef
5.
go back to reference Westendorp RG, Izaks GJ. Grenswaarden voor anemie bij oude mensen. Ned Tijdschr Geneeskd 2006;150:1002–6.PubMed Westendorp RG, Izaks GJ. Grenswaarden voor anemie bij oude mensen. Ned Tijdschr Geneeskd 2006;150:1002–6.PubMed
6.
go back to reference Olde Rikkert MGM. Aanbevolen grenswaarden voor anemie bij oude mensen beperkt bruikbaar. Ned Tijdschr Geneeskd 2006;150:999–1001.PubMed Olde Rikkert MGM. Aanbevolen grenswaarden voor anemie bij oude mensen beperkt bruikbaar. Ned Tijdschr Geneeskd 2006;150:999–1001.PubMed
7.
go back to reference Kempen JAL, Schers HJ, Zuidema SU, Melis RJF, Olde Rikkert MGM. Development Easycare-TOS: an instrument for the identification of frailty in primary care. Br J Gen Pract (in press). Kempen JAL, Schers HJ, Zuidema SU, Melis RJF, Olde Rikkert MGM. Development Easycare-TOS: an instrument for the identification of frailty in primary care. Br J Gen Pract (in press).
8.
go back to reference Iersel M van, Jansen D, Olde Rikkert MGM. Frailty: zin en onzin van het begrip frailty of kwetsbaarheid. Ned Tijdschr Geneeskd 2009; 153:A183 (Klinische les).PubMed Iersel M van, Jansen D, Olde Rikkert MGM. Frailty: zin en onzin van het begrip frailty of kwetsbaarheid. Ned Tijdschr Geneeskd 2009; 153:A183 (Klinische les).PubMed
9.
go back to reference Kempen JA van, Robben SH, Zuidema SU, Olde Rikkert MG, Melis RJ, Schers HJ. Home visits for frail older people: a qualitative study on the needs and preferences of frail older people and their informal caregivers. Br J Gen Pract 2012;62:601. Kempen JA van, Robben SH, Zuidema SU, Olde Rikkert MG, Melis RJ, Schers HJ. Home visits for frail older people: a qualitative study on the needs and preferences of frail older people and their informal caregivers. Br J Gen Pract 2012;62:601.
10.
go back to reference Popovsky M, Moore S, Wick S, Devine P, Pineda A, Taswell H. A blood bank consultation service: principles and practice. Mayo Clin Proc 1985;60:312–4.PubMedCrossRef Popovsky M, Moore S, Wick S, Devine P, Pineda A, Taswell H. A blood bank consultation service: principles and practice. Mayo Clin Proc 1985;60:312–4.PubMedCrossRef
11.
go back to reference Popovsky M, Audet A, Andrzejewski Jr C. Transfusion-associated circulatory overload in orthopedic surgery patients: a multi-institutional study. Immunohematol 1996;1287–9. Popovsky M, Audet A, Andrzejewski Jr C. Transfusion-associated circulatory overload in orthopedic surgery patients: a multi-institutional study. Immunohematol 1996;1287–9.
Metagegevens
Titel
Kwetsbaarheid als nieuw kompas bij diagnostiek, behandeling en monitoring van de oudere met bloedarmoede in de huisartsenpraktijk
Auteurs
Prof. dr. M.G.M. Olde Rikkert
dr. M. Perry
drs. J. van Kempen
dr. H. Schers
Publicatiedatum
01-06-2013
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in
Bijblijven / Uitgave 4/2013
Print ISSN: 0168-9428
Elektronisch ISSN: 1876-4916
DOI
https://doi.org/10.1007/s12414-013-0039-5

Andere artikelen Uitgave 4/2013

Bijblijven 4/2013 Naar de uitgave