Top

Tijdschrift voor Psychotherapie

Gepubliceerd in:

01-03-2012

Cliëntperceptie van storende factoren in groepspsychotherapie en leergroepen

Een vragenlijstonderzoek

Auteurs: Dr. P. Dierick, Prof. Dr. G. Lietaer, Dirk Kellen

Gepubliceerd in: Tijdschrift voor Psychotherapie | Uitgave 2/2012

Samenvatting

Als onderdeel van de ‘Leuvense groepspsychotherapie processtudie’ hebben we een vragenlijst van 71 items ontwikkeld om de ervaring door groepsleden van storende factoren in groepssessies te meten. Deze vragenlijst werd afgenomen bij 489 groepsleden uit 78 psychotherapie- en leergroepen van cliëntgericht/experiëntiële, psychoanalytische, gedragstherapeutische, Gestalt, drama- en lichaamsgerichte oriëntatie. Op basis van cluster- en factoranalyses hielden we zes factorschalen en vier bijkomende clusterschalen over. In dit artikel gaan we in op de volgende vragen: Wat is het soort processen dat groepsleden als storend of nadelig ervaren? In welke mate komen deze processen voor? In welke mate ervaren groepsleden deze storende factoren als nadelig? Hoe verhouden deze storende factoren zich tot de therapeutische factoren? Hoe staan ze in verband met beoordelingen van tussentijds resultaat? Ten slotte worden de klinische implicaties van de bevindingen besproken.

vorige artikel Incidentanalyse bij symmetrisch relationeel geweld

volgende artikel Ceterum censeo (column)

Aldenderfer, M.S. & Blashfield, R.K. (1984).Cluster analysis. Beverly Hills, CA: Sage.

Bednar, R.L. & Kaul, T.J. (1994). Experiential group research: Can the canon fire? In A.E Bergin & S.L. Garfield (Eds.),Handbook of psychotherapy and behavior change(4th ed.; pp.631–663). New York: Wiley.

Beutler, L.E., Frank, M., Schieber, S.C., Calvert, S. & Gaines, J. (1984). Comparative effects of group psychotherapies in a short-term inpatient setting: An experience with deterioration effects.Psychiatry, 47, 66–76.PubMed

Bloch, S. & Crouch, E., (1985).Therapeutic factors in group psychotherapy.Oxford: Oxford University Press.

Burlingame, G.M., MacKenzie, K.R. & Strauss, B. (2004). Small group treatment: Evidence for effectiveness and mechanisms of change. In M.J. Lambert (Ed.),Bergin and Garfields’ handbook of psychotherapy and behavior change (5^th ed.; pp. 647–696). New York: Wiley.

Croquey, C. (1998).Groepstherapeutperceptie van storende processen op groeps- en individueel niveau.Niet-gepubliceerde licentiaatsverhandeling. K.U. Leuven: Faculteit der Psychologie en Pedagogische Wetenschappen.

Crouch, E., Bloch, S. & Wanlass, J. (1994). Therapeutic factors: Interpersonal and intrapersonal mechanisms. In A. Fuhriman and G.M. Burlingame (Eds.),Handbook of group psychotherapy: An empirical synthesis(pp. 269–315). New York: Wiley.

Dierick, P. (1998). Categorieënsysteem voor storende processen in groepstherapie. In C. Croquey (1998).Groepstherapeutperceptie van storende processen op groeps- en individueel niveau (Bijlage 3). Niet-gepubliceerde licentiaatsverhandeling. K.U. Leuven: Faculteit der Psychologie en Pedagogische Wetenschappen.

Dierick, P. (2000).Cliëntperceptie van therapeutische factoren in groepspsychotherapie en groeigroepen: een structureel en vergelijkend onderzoek. Niet-gepubliceerde doctoraatsverhandeling, Katholieke Universiteit Leuven.

Dierick, P. (2001). Cliëntbeleving van therapeutische factoren in groepspsychotherapie en groeigroepen: onderzoek en ontwikkeling van een structuurmodel. In: T.J.C. Berk, M. El Boushy, E. Gans, T.A.E. Hoijtink, G.H. te Lintelo, C. Missiaen & M.F. van Noort (Eds.),Handboek groepspsychotherapie (Q4: pp. 1–63). Houten/Zaventem: Bohn Stafleu Van Loghum.

Dierick, P. & Lietaer, G. (1989). Therapeutische factoren in groepstherapie en groeigroepen: een exploratorisch onderzoek bij groepsleden en therapeuten.Psychologica belgica, 29, 1–23.

Dierick, P. & Lietaer, G. (2002). De Groeps Therapeutische Factoren – Cliënt Vragenlijst (GTF-CV); psychometrische en klinische karakteristieken van het structuurmodel. In T.J.C. Berk, M. El Boushy, E. Gans, T.A.E. Hoijtink, G.H. te Lintelo, C. Missiaen & M.F van Noort. (Eds.),Handboek groepspsychotherapie (Q6: pp. 1–70). Houten/Zaventem: Bohn Stafleu Van Loghum.

Dierick, P. & Lietaer, G. (2008). Client perception of therapeutic factors in group psychotherapy and growth groups: An empirically-based hierarchical model. International Journal of Group Psychotherapy, 58, 203–230.PubMedCrossRef

Dies, R. & Teleska, P. (1985). Negative outcome in group psychotherapy. In D. Mays & C. Franks (Eds.),Negative outcome in psychotherapy(pp. 118–142). New York: Springer.

Doherty, W.J., Lester, M.E. & Leigh, G.K. (1986). Marriage encounter weekends: Couples who win and couples who lose.Journal of Marital and Family Therapy, 12, 49–61.CrossRef

Doxsee, D.J. (1999). Hindering events in group counseling and psychotherapy.Dissertation Abstracts International: Section B: The Sciences and Engineering, 59(7-B).

Doxsee, D.J. & Kivlighan, D.M. (1994). Hindering events in interpersonal relations groups for counselor trainees.Journal of Counseling & Development, 72, 621–626.CrossRef

Greene, L.R. (2003). The state of group psychotherapy process research.International Journal of Group Psychotherapy, 53, 130–134.

Hartley, D., Roback, H.B. & Abramowitz, S. (1976). Deterioration effects in encounter groups.American Psychologist, 31, 247–255.PubMedCrossRef

Henkelman, J. & Paulson, B. (2006). The client as expert: Researching hindering experiences in counselling.Counseling Psychology Quarterly, 19, 139–150.CrossRef

Johansson, L & Werbart, A. (2009). Patients’ views of therapeutic action in psychoanalytic group psychotherapy.Group Analysis, 42, 120–142.CrossRef

Kaplan, R. (1982). The dynamics of injury in encounter groups.International Journal of Group Psychotherapy, 32, 163–187.PubMed

Kellen, D. (2003).Cliëntperceptie van nadelige factoren in groepspsychotherapie en groeigroepen. Een structureel en vergelijkend onderzoek. Open Universiteit Nederland: Faculteit Psychologie, Afstudeerrichting Gezondheidspsychologie.

Kim, J. & Müller, C.W. (1978).Factor analysis. Statistical methods and practical issues. Londen: Sage.

Korda, L.J. & Pancrasio, J.J. (1989). Limiting negative outcome in group practice.Journal of Specialists in Group Work, 14, 112–120.CrossRef

Kordy, H. & Senf, W. (1992). Therapieabbrecher in geschlossenen Gruppen.Psychotherapie, Psychosomatik, Medizinische Psychologie, 42, 127–135.PubMed

Lambert, M.J., Whipple, J.L., Hawkins, E.J., Vermeersch, D.A., Nielsen, S.L. & Smart, D.W. (2003). Is it time for clinicians to routinely tract patient outcome? A meta-analysis.Clinical Psychology: Science and Practice, 10, 288–301.CrossRef

Lietaer, G. & Dierick, P. (2003). Cliëntperceptie van gemeenschappelijke therapeutische factoren in diverse vormen van groepspsychotherapie. In R.W. Trijsburg, S. Colijn, E. Collumbien & G. Lietaer (Eds.),Handboek Integratieve Psychotherapie(pp. V.1.2.1–32). Utrecht: de Tijdstroom.

Lietaer, G & Neirinck, M. (1985). Niet-helpende en storende processen in experiëntiële psychotherapie: een analyse van post-sessie commentaren.Tijdschr. v. Psych., 27, 253–271.

Lothstein, L. (1978). The group psychotherapy dropout phenomenon revisited.American Journal of Psychiatry, 135, 1492–1495.PubMed

MacKenzie, K.R. (1987). Therapeutic factors in group psychotherapy: A contemporary view.Group, 11, 26–34.CrossRef

Paulson, B.L., Everall, R.D. & Stuart, J. (2001). Client perceptions of hindering experiences in counselling.Counselling and Psychotherapy Research, 1, 53–61.CrossRef

Roback, H.B. (2000). Adverse outcomes in group psychotherapy. Risk factors, prevention, and research directions.Journal of Psychotherapy Practice and Research, 9, 113–122.PubMed

Sethna, E.R. & Harrington, J.A. (1971). A study of patients who lapse in group psychotherapy.British Journal of Psychiatry,119, 59–69.PubMedCrossRef

Yalom, I.D. (1966). A study of group therapy dropouts.Arch. of Gen. Psych., 14, 393–414.CrossRef

Yalom, I.D. & Leszcz, M. (2005).The theory and practice of group psychotherapy (5^th ed.). New York: Basic Books.

Yalom, I.D. & Lieberman, M.A. (1971). A study of encounter group casualties.Archives of General Psychiatry, 25, 16–30.PubMedCrossRef

Titel: Cliëntperceptie van storende factoren in groepspsychotherapie en leergroepen
Een vragenlijstonderzoek
Auteurs: Dr. P. Dierick
Prof. Dr. G. Lietaer
Dirk Kellen
Publicatiedatum: 01-03-2012
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in: Tijdschrift voor Psychotherapie / Uitgave 2/2012
Print ISSN: 0165-1188
Elektronisch ISSN: 1876-5637
DOI: https://doi.org/10.1007/s12485-012-0010-4

Bohn Stafleu van Loghum

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

Samenvatting

Log in om toegang te krijgen

Andere artikelen Uitgave 2/2012

Wat werkt, en voor wie? Derde jaarsymposium Parnassia Bavo Academie. Den Haag, 28 september 2011

Mark Kinet (2008). De wetenschap van de liefde en de kunst van de computeranalyse Antwerpen: Garant. 178 pp., € 21,90

Inleiding

U. Kröger, D. van Beek, P. van der Wolf, E. Klein Haneveld & R. Geraerts (2011). Behandeling van psychopathie. A mission impossible? Een behandelprogramma voor patiënten met een hoge mate van psychopathie in de Van der Hoevenkliniek. Utrecht: Forum Educatief. 114 pp., € 25,–

De Child outcome rating scale (C-ORS) en deChild session rating scale (C-SRS)

Joseph H. Obegi & Ety Berant (Eds). Attachment theory and research in clinical work with adults. New York: Guilford Press. 529 pp., $ 29,75